Tüm Yönleriyle Kuduz Hastalığı

Kuduz bir hayvanın ısırması ile vücuda giren kuduz virüsünün oluşturduğu öldürücü bir ensefalomiyelitdir. Beyin ve omurilikteki önemli hayati merkezleri tutar. Yalnız ısırma ile değil; kuduzlu hayvanların yalaması, tırmalaması ve derideki herhangi bir sıyrığa salyasının bulaşması, hastaların kullandığı eşyalar ve yiyecekler yolu ile geçer. Dünyanın her tarafında görülebilir. İklim ve mevsim farkı yoktur. Vahşi ve evcil her cins hayvanla taşınılabilir.

Bütün sıcak kanlı hayvanlar ve insanlar bu virüse karşı duyarlıdırlar.

Kuduz virüsü hasta hayvanın tükürük, idrar, kan ve sütünde bulunur. İnsanda santral sinir sistemi, tükürük, boğaz ve iç organlardan elde edilebilir.

Kuduzun Belirtileri :

Kuluçka dönemi çok değişiktir, ortalama 15-30 gündür, 10 gün kadar kısalabilir, 6 aya kadar uzayabilir. Birçok vücut kısımları ısırılmış ve bol miktarda virüs almış ise kuluçka dönemi çok kısalabilir.

Hastalığın başlangıç dönemi belirtileri çok tipik değildir. Ateş, halsizlik, iştahsızlık, bulantı, bağ ağrısı ve huzursuzluk görülebilir. Isırılan bölgede duyarlık bozuklukları görülebilir. Yani ya aşırı duyarlık vardır ya da duyarlık tamamen ortadan kalkmıştır.

Sonra huzursuzluk, huysuzluk dönemi başlar. Hasta endişelidir. Korkar, bağırır, ağlar ve saldırır. Su içmek istediği zaman boğaz ve gırtlak kasları sert ve ağrılı şekilde kasılır. Nefes alamaz, bu yüzden şiddetli susadığı halde suyu görünce korkar (Hidrofobi).Yutamadığı için ağzından salyası akar.

Birkaç gün içinde durumu çok kötüleşir. Nabız hızlanır. Ateşi yükselir. Kaslarda ağrılı spazlar olur. Solunum düzensizleşir. Kol ve bacaklarda felçler oluşur, sonunda komaya girer ve ölür.

Hastanın Bakımı :

Bir hayvan tarafından ısırılan kimsenin yarası derhal antiseprik solüsyonlarla temizlenir yıkanılır. Aşısız bir hayvan ise ısırılan kimseye derhal kuduz aşısına başlanılır. Ayrıca tetanoz aşısı da yapılır. Enfeksiyona karşı da önlem alınır. Aşıdan sonra aşı ihtilatı olarak aşı ansefaliti oluşabilir.

Aşı yapılmamış ve geciktirilmiş olupta kuduz hastalığına yakalanmış bir hastanın bakımı ve tedavisi ancak hastanede ve özel bir bölüm odasında yapılır. Yapılacak işlemler ancak hastanın beslenmesi, temiz bakımı, bazı ızdıraplarının azaltılmasından ibarettir. Gerçekte bu hastalığın tedavisi bugün için olanak dışıdır.

Hastanın salgıları kağıtla temizlenir, yakılır. kullandığı eşyaları antiseptik solüsyonlarla yıkanır, havalandırılır.

Kuduzdan Korunma :

Evde beslenen kedi, köpek, sincap ve tavşan gibi hayvanların sağlık kontrolü ve kuduz aşıları yaptırılmalıdır.

Isıran hayvan 5 gün karantinaya alınmalı ve salyasında virüs aranılmalıdır. Bu günler içinde ölürse omuriliğinde virüs ve virüsün neden olduğu Negri cisimleri araştırılır.

Veterinerler, hayvan bakıcıları, laboratuvar işçileri gibi hayvanlarla çok sıkı olanlara koruyucu olarak kuduz aşısı yapılmalıdır.

Aşılı kimse kuduz bir hayvan tarafından ısırılırsa tez doz aşı ile aşısı tekrarlanmış ve korunulmuş olur.